NÊN MỞ HỘ KINH DOANH HAY DOANH NGHIỆP

Chủ nhật - 07/12/2025 04:39
Nên Mở Hộ Kinh Doanh Hay Doanh Nghiệp? Phân Tích & Chiến Lược Tối Ưu 2025. Khi khởi nghiệp, câu hỏi lớn nhất thường là: "Nên thành lập Hộ kinh doanh (HKD) hay Doanh nghiệp (DN)?". Dựa trên các quy định pháp lý mới nhất (Luật Doanh nghiệp 2020, Luật Quản lý thuế 38/2019 và Luật BHXH 41/2024), bài viết này sẽ giúp bạn đưa ra quyết định chính xác.
NÊN MỞ HỘ KINH DOANH HAY DOANH NGHIỆP

NÊN MỞ HỘ KINH DOANH DOANH NGHIỆP

I. Hộ Kinh Doanh: "Nhỏ Mà Có Võ" - Lợi Thế Của Sự Đơn Giản

1. Mô hình Hộ kinh doanh phù hợp với quy mô nhỏ, lẻ và sự linh hoạt cao.

Điểm mạnh nổi bật:

  • Thủ tục & Kế toán tối giản: Thời gian đăng ký chỉ 3 ngày. Chế độ kế toán cực nhẹ nhàng với chỉ 5 biểu mẫu chứng từ và 7 sổ kế toán theo Thông tư 88/2021. Đặc biệt, HKD được phép thuê người nhà làm kế toán và không bắt buộc phải bổ nhiệm Kế toán trưởng.

  • An toàn về pháp lý: Nếu xảy ra sơ suất vi phạm hành chính (như xuất sai thời điểm hóa đơn, khai sai...), mức phạt của HKD chỉ bằng 1/2 so với doanh nghiệp.

  • Gọn gàng nghĩa vụ thuế: "Năm nào quyết toán xong năm đó". Nếu không xác định được đầu vào, HKD được nộp thuế khoán hoặc theo tỷ lệ trên doanh thu, không lo bị truy thu phức tạp về sau.

Lời khuyên: Nếu khách hàng của bạn chủ yếu là cá nhân (B2C), hãy chọn Hộ kinh doanh để giảm tải áp lực sổ sách.

>>>Xem thêm: Dịch vụ kế toán hộ kinh doanh

>>>Xem thêm: Hộ kinh doanh kê khai là gì. Tính thuế như nào. Cần làm sổ sách kế toán gì.

>>>Xem thêm: Dịch vụ thành lập công ty

 

2. Doanh Nghiệp Nhỏ: Sự Chuyên Nghiệp & Bài Toán Tối Ưu Thuế

Khi bạn muốn "đánh lớn", làm việc với đối tác lớn, mô hình Doanh nghiệp là bắt buộc.
Điểm mạnh & Thách thức:

  • Tối ưu thuế GTGT: Nếu khách hàng chủ yếu là doanh nghiệp (B2B), bạn nên mở công ty để xuất hóa đơn khấu trừ. Điều này giúp đối tác được khấu trừ thuế, tạo lợi thế cạnh tranh rất lớn. Và tiền thuế GTGT lúc này Doanh nghiệp bạn đóng là tiền của khách hàng, DN bạn thu hộ và đóng cho nhà nước. KHÔNG như phương pháp tỷ lệ % x doanh thu. Tiền thuế GTGT dường như là tiền bạn bỏ ra.

  • Bài toán "Doanh thu - Chi phí": Doanh nghiệp nộp thuế trên lợi nhuận thực tế (Doanh thu - Chi phí hợp lý). Đây là con dao hai lưỡi:

    • Lợi ích: Nếu kinh doanh lỗ hoặc lãi thấp, số thuế TNDN phải đóng rất ít.

    • Điều kiện: Hệ thống kế toán phải hoàn chỉnh.
      Ví dụ:

      • Chi phí lương: Phải đóng BHXH (21.5% cho DN), có hợp đồng, bảng chấm công, quy chế thưởng.

      • Chi phí thuê nhà: Phải có hợp đồng, chứng từ thanh toán và chủ nhà phải kê khai nộp thuế cho thuê tài sản.

3. Chiến Lược "Đi Từng Bước": Tận Dụng Ưu Đãi Luật Mới

Một chiến lược thông minh được nhiều chuyên gia khuyến nghị: "Khởi đầu bằng Hộ kinh doanh, tăng trưởng thành Doanh nghiệp".
Tại sao? Vì khi chuyển đổi từ HKD lên Doanh nghiệp, bạn sẽ được hưởng ưu đãi cực lớn từ Luật Thuế TNDN số 67/2025:

  • Miễn thuế TNDN trong 02 năm đầu kể từ khi chuyển đổi.

  • Kế thừa toàn bộ quyền và lợi ích hợp pháp từ Hộ kinh doanh cũ.

Cách này giúp bạn an toàn trong giai đoạn "trứng nước" và bùng nổ khi đã đủ lực.

4. 5 Lý Do Cốt Lõi Khác Để Cân Nhắc (Điểm Mạnh/Yếu)

Ngoài các yếu tố trên, bạn cần cân nhắc 5 khía cạnh sau để quyết định:

  1. Trách nhiệm tài sản (Rủi ro):

    • HKD: Chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản cá nhân/gia đình. Rủi ro cao nếu kinh doanh thua lỗ lớn.

    • Doanh nghiệp (TNHH/Cổ phần): Chịu trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi vốn góp. An toàn hơn cho tài sản riêng.

  2. Khả năng huy động vốn:

    • HKD: Khó huy động vốn, không thể góp vốn chung làm ăn kinh doanh với người khác không cùng hộ khẩu, không được phát hành cổ phiếu.

    • Doanh nghiệp: Dễ dàng gọi vốn từ nhà đầu tư, ngân hàng, phát hành trái phiếu/cổ phiếu.

  3. Uy tín & Đấu thầu:

    • HKD: Hạn chế khi tham gia đấu thầu các dự án lớn hoặc xuất khẩu.

    • Doanh nghiệp: Tư cách pháp nhân rõ ràng, tạo tin cậy cao hơn cho đối tác quốc tế và hồ sơ thầu.

  4. Mở rộng chuỗi/Địa điểm:

    • HKD: Hộ kinh doanh không có khái niệm Chi nhánh, Văn phòng đại diện do đó bị hạn chế về việc mở rộng nhiều địa điểm kinh doanh khu vực toàn quốc hơn so với doanh nghiệp (tùy thuộc quy định địa phương nhưng thường khó quản lý tập trung).

    • Doanh nghiệp: Dễ dàng thành lập chi nhánh, văn phòng đại diện trên toàn quốc.

  5. Tính thanh khoản (Bán công ty):

  • HKD: Khó chuyển nhượng, thường gắn liền với uy tín cá nhân chủ hộ.
  • Doanh nghiệp: Dễ dàng bán lại cổ phần, sáp nhập hoặc chuyển nhượng toàn bộ công ty.
     

 

>>>Xem thêm: Dịch vụ kế toán hộ kinh doanh

>>>Xem thêm: Hộ kinh doanh kê khai là gì. Tính thuế như nào. Cần làm sổ sách kế toán gì.

>>>Xem thêm: Dịch vụ thành lập công ty

 

 

II. BẢNG SO SÁNH HỘ KINH DOANH KÊ KHAI VÀ DOANH NGHIỆP NHỎ.

STT

NỘI DUNG

HỘ KINH DOANH NỘP THUẾ THEO KÊ KHAI

DOANH NGHIỆP NHỎ

I

Thủ tục đăng ký kinh doanh

- Cơ sở pháp lý: Luật Doanh nghiệp số 59/2020/QH14; Nghị định số 01/2021/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp; Thông tư số 01/2021/TT-BKHĐT quy định về đăng ký doanh nghiệp; Thông tư số 02/2023/TT-BKHĐT sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 01/2021/TT-BKHĐT.
- Cách thức thực hiện: Trực tiếp và trực tuyến.
- Thành phần hồ sơ:
(i) Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh;
(ii) Giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với chủ hộ kinh doanh, thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh trong trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh;
(iii) Bản sao biên bản họp thành viên hộ gia đình về việc thành lập hộ kinh doanh trong trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh;
(iv) Bản sao văn bản ủy quyền của thành viên hộ gia đình cho một thành viên làm chủ hộ kinh doanh đối với trường hợp các thành viên hộ gia đình đăng ký hộ kinh doanh.
- Thời gian giải quyết: 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.

- Cơ sở pháp lý: Luật Doanh nghiệp số 59/2020/QH14; Nghị định số 01/2021/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp; Thông tư số 01/2021/TT-BKHĐT quy định về đăng ký doanh nghiệp; Thông tư số 02/2023/TT-BKHĐT sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 01/2021/TT-BKHĐT.
- Cách thức thực hiện: Trực tiếp và trực tuyến.
- Thành phần hồ sơ: Trường hợp đăng ký thành lập doanh nghiệp trên cơ sở chuyển đổi từ hộ kinh doanh
(i) Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp
(ii) Bản sao giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với chủ doanh nghiệp tư nhân
(iii) Bản chính Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh
(iv) Bản sao Giấy chứng nhận đăng ký thuế
- Thời gian giải quyết: 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.

II

Chính sách thuế

1

Đăng ký thuế

- Cơ sở pháp lý: Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14; Thông tư số 86/2024/TT-BTC quy định về đăng ký thuế.
- Cơ chế thực hiện:
+ Cơ chế một cửa liên thông cùng với đăng ký doanh nghiệp, đăng ký hợp tác xã, đăng ký kinh doanh theo quy định của Luật Doanh nghiệp;
+ Đăng ký trực tiếp với cơ quan thuế trong trường hợp hộ gia đình, cá nhân có hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ theo quy định của pháp luật nhưng không phải đăng ký hộ kinh doanh qua cơ quan đăng ký kinh doanh theo quy định của Chính phủ về hộ kinh doanh; cá nhân kinh doanh của các nước có chung đường biên giới đất liền với Việt Nam thực hiện hoạt động mua, bán, trao đổi hàng hóa tại chợ biên giới, chợ cửa khẩu, chợ trong khu kinh tế cửa khẩu.

- Cơ sở pháp lý: Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14; Thông tư số 86/2024/TT-BTC quy định về đăng ký thuế.
- Cơ chế thực hiện:
+ Cơ chế một cửa liên thông cùng với đăng ký doanh nghiệp, đăng ký hợp tác xã, đăng ký kinh doanh theo quy định của Luật Doanh nghiệp;
+ Đăng ký trực tiếp với cơ quan thuế trong trường hợp Doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực chuyên ngành không phải đăng ký doanh nghiệp qua cơ quan đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật chuyên ngành,v.v.

2

Thủ tục khai thuế

- Cơ sở pháp lý: Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14; Nghị định số 126/2020/NĐ-CP của Chính phủ.
- Hồ sơ khai thuế:
+ Tờ khai thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh mẫu số 01/CNKD.
+ Phụ lục Bảng kê hoạt động kinh doanh trong kỳ của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh mẫu số 01-2/BK-HĐKD
- Kỳ khai thuế: Khai theo tháng hoặc quý đối với thuế GTGT, thuế TNCN.

- Cơ sở pháp lý: Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14; Nghị định số 126/2020/NĐ-CP của Chính phủ, Thông tư số 80/2021/TT-BTC của Bộ Tài chính.
- Hồ sơ khai thuế:
+ Tờ khai thuế TNDN mẫu số 02/TNDN, 03/TNDN và các phụ lục, hồ sơ tài liệu kèm theo;
+ Tờ khai thuế GTGT mẫu số 01/GTGT và các phụ lục, hồ sơ tài liệu kèm theo;
+ Tờ khai thuế TNCN mẫu số 05/KK, 05/QTT-TNCN và các phụ lục, hồ sơ tài liệu kèm theo;
+ Tờ khai thuế BVMT mẫu số 01/TBVMT và các phụ lục, hồ sơ tài liệu kèm theo;
+ Tờ khai thuế tài nguyên mẫu số 01/TAIN và các phụ lục, hồ sơ tài liệu kèm theo;
+ Tờ khai thuế tiêu thụ đặc biệt mẫu số 01/TTĐB và các phụ lục, hồ sơ tài liệu kèm theo;
- Kỳ khai thuế:
+ Khai theo tháng hoặc quý đối với thuế GTGT, thuế TNCN.
+ Khai thuế TNDN theo từng lần phát sinh hoặc theo tháng đối với thu nhập không phát sinh thường xuyên và doanh nghiệp áp dụng tính thuế TNDN theo phương pháp trực tiếp.
+ Khai quyết toán thuế TNDN hàng năm
+ Khai thuế theo tháng đối với thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế bảo vệ môi trường, thuế tài nguyên.

3

Sử dụng hóa đơn

  • Khuyến khích KHÔNG BẮT BUỘC sử dụng hóa đơn nếu doanh thu < 1 tỷ đồng.

  • Bắt buộc dùng hóa đơn điện tử có mã hoặc HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền nếu:

              Doanh thu > 3 tỷ đồng

  • Bắt buộc dùng HĐĐT khởi tạo từ máy tính tiền nếu DT > 1 tỷ và có hoạt động kinh doanh bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng;

Doanh nghiệp, tổ chức kinh tế sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ không phân biệt giá trị từng lần bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ.

4

Số thuế phải nộp

4.1

Thuế TNCN

Thuế TNCN = Doanh thu tính thuế TNCN do NNT kê khai x Tỷ lệ tính thuế TNCN
Hoặc :
Tính trên thu nhập tính thuế x 17%
(Thu nhập tính thuế = Doanh thu - chi phí hợp lý)

+ Trường hợp doanh nghiệp xác định được doanh thu, chi phí:
Thuế TNDN = (Thu nhập tính thuế - Phần trích lập quỹ KH&CN (nếu có)) x Thuế suất thuế TNDN
Thu nhập tính thuế = Thu nhập chịu thuế - (Thu nhập được miễn thuế + Các khoản lỗ được kết chuyển)
Thu nhập chịu thuế = Doanh thu - Chi phí được trừ + Các khoản thu nhập khác thu nhập tính thuế
+ Trường hợp doanh nghiệp nộp thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp mà xác định được doanh thu nhưng không xác định được chi phí:
Thuế TNDN = Doanh thu x Tỷ lệ %

4.2

Thuế GTGT

Thuế GTGT = Doanh thu tính thuế GTGT x Tỷ lệ tính thuế GTGT
Hoặc:
Chọn phương pháp khấu trừ:
Thuế GTGT phải nộp = Thuế GTGT đầu ra - Thuế GTGT đầu vào được khấu trừ

+ Đối với phương pháp khấu trừ thuế:
Số thuế GTGT phải nộp = Thuế GTGT đầu ra - Thuế GTGT đầu vào.
+ Đối với phương pháp tính trực tiếp trên GTGT:
Số thuế GTGT phải nộp = Tỷ lệ % x Doanh thu

4.3

Thuế TTĐB

Số thuế TTĐB = Giá tính thuế TTĐB x thuế suất thuế TTĐB

4.4

Thuế Tài nguyên

Thuế tài nguyên phải nộp trong kỳ = Sản lượng tài nguyên tính thuế x Giá tính thuế đơn vị tài nguyên x Thuế suất thuế tài nguyên

4.5

Thuế BVMT

Thuế bảo vệ môi trường phải nộp = Số lượng đơn vị hàng hóa chịu thuế x Mức thuế tuyệt đối quy định trên một đơn vị hàng hóa.

5

Nộp thuế

Điện tử qua iCanhan, eTax Mobile

Điện tử qua trang trang thông tin điện tử thuedientu

III

Thực hiện chế độ kế toán

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai phải thực hiện chế độ kế toán theo hướng dẫn tại Thông tư số 88/2021/TT-BTC ngày 11/10/2021.
- Chứng từ kế toán (5 chứng từ)
- Sổ kế toán bao 7 sổ

+ Doanh nghiệp siêu nhỏ thực hiện chế độ kế toán theo Thông tư số 132/2018/TT-BTC
++ Doanh nghiệp siêu nhỏ nộp thuế TNDN theo phương pháp tính trên thu nhập tính thuế: Chứng từ kế toán (9 chứng từ); Tài khoản kế toán; Sổ kế toán (10 sổ); Báo cáo tài chính
++ Doanh nghiệp siêu nhỏ nộp thuế TNDN theo tỷ lệ % trên doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ: Chứng từ kế toán (9 CT); Tài khoản kế toán (Nếu không có nhu cầu thì không bắt buộc phải mở các tài khoản kế toán mà chỉ ghi đơn trên sổ kế toán); Sổ kế toán 4 sổ
+ Doanh nghiệp nhỏ và vừa thực hiện chế độ kế toán theo Thông tư số 133/2016/TT-BTC ngày 26/8/2016 hoặc có thể lựa chọn áp dụng chế độ kế toán doanh nghiệp ban hành theo Thông tư số 200/2014/TT-BTC ngày 22/12/2015 của Bộ Tài chính và các văn bản sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế nhưng phải thông báo cho cơ quan thuế quản lý doanh nghiệp và phải thực hiện nhất quán trong năm tài chính.
- Chuẩn mực kế toán
- Hệ thống tài khoản kế toán.
- Hệ thống báo cáo tài chính (Bảng cân đối kế toán, Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, Bản thuyết minh báo cáo tài chính)
- Chế độ chứng từ kế toán.
- Chế độ sổ sách kế toán.

IV

Thực hiện quy định về bảo hiểm xã hội

- Cơ sở pháp lý: Luật Bảo hiểm Xã hội số 41/2024/QH15.
- Chủ hộ kinh doanh của hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.
- Người sử dụng lao động thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc bao gồm cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập; cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp thuộc Quân đội nhân dân, Công an nhân dân và tổ chức cơ yếu; tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội khác; cơ quan, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam; doanh nghiệp, tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, hộ kinh doanh, tổ chức khác và cá nhân có thuê mướn, sử dụng lao động theo hợp đồng lao động.
- Mức đóng BHXH tổng là 32% trên tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc. Trong đó:
+ Người lao động đóng góp mức 10,5%
+ Người sử dụng lao động đóng góp mức 21,5%.


Kết luận: Hy vọng qua bài viết có thể giúp quý anh, chị đang trăn trở phần nào rõ hơn về bức tranh Nên mở hộ Kinh doanh hay đăng ký doanh nghiệp.
 

Tác giả bài viết: ketoanthuecat.com

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Click để đánh giá bài viết

  Ý kiến bạn đọc

Mã bảo mật   
Dịch vụ thành lập công ty Nha Trang, Cam Lâm, Diên Khánh giá chỉ từ 990.000₫.

Ngoài ra còn tư vấn dịch vụ kế toán thuế Nha Trang, tư vấn pháp lý đúng quy định.
Bạn không có kinh nghiệm, không có thời gian, nhưng muốn đảm bảo mọi thủ tục thực hiện một cách nhanh chóng và chính xác.
Bạn muốn được tư vấn chuyên nghiệp về các vấn đề liên quan đế thành lập công ty tại Nha Trang

---- HÃY LIÊN HỆ NGAY CHÚNG TÔI SẼ GIÚP BẠN ---

CÔNG TY TNHH GIẢI PHÁP KẾ TOÁN CAT

Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây
0901.869.879